Het belang van meer sport en bewegen voor ouderen is bekend, en er bestaan ook diverse programma’s en mogelijkheden om dat te doen. Wat werkt het beste? Wat vinden ouderen belangrijk? Hier volgen een aantal tips en bevindingen, waar je als beweegdocent je voordeel mee kunt doen.
Onderstaande tips zijn gebaseerd op het proefschrift “Hoe kun je bewegen bevorderen voor kwetsbare groepen” van Marion Herens. Veel van de hieronder genoemde tips zul jij als beweegdocent ook al in praktijk brengen. Maar het is goed om je realiseren dat onderstaande tips ook echt zijn gebaseerd op een wetenschappelijke onderbouwing.
Tip 1: Laagdrempelig, aantrekkelijk en veilig
De activiteiten die je aanbiedt. moeten passen bij de mogelijkheden van de deelnemers. Daarvoor is het van belang dat het aanbod laagdrempelig, aantrekkelijk en veilig is.
Tip 2: Langdurige activiteiten
Korte programma’s van enkele weken om ouderen aan het bewegen te krijgen helpen niet om hen meer te laten bewegen. Daarvoor zijn permanente programma’s, zoals Meer Bewegen voor Ouderen, beter geschikt. Bovendien bleek dat één beweegles per week ook niet voldoende is om mensen meer te laten bewegen.
Tip 3: Tevredenheid over het aanbod helpt volhouden
De mate waarin de ouderen tevreden waren over het sportaanbod (en ook hun sportverleden) spelen een grote rol in het volhouden van de activiteiten. En niet alleen in het volhouden, maar ook in de bereidheid om er geld voor uit te geven. Probeer dus inzicht te krijgen in de mate van tevredenheid en deze waar mogelijk deze te vergroten.
Tip 4: Houd reistijden beperkt
Zeker voor ouderen speelt de reistijd om de sportactiviteit te bereiken een rol om die langdurig vol te houden. In het onderzoek kwam een reistijd van 18 minuten naar voren als de maximale duur, die ouderen bereid zijn af te leggen.
Tip 5: Aandacht voor de groepsprocessen
Voor de ouderen is het sociale aspect van het bewegen in een groep erg belangrijk. Zij ondervinden steun, binding en plezier in het samen bewegen. Bovendien helpt het bij het opbouwen en versterken van hun eigen netwerken. Daardoor gaan ze regelmatig ook buiten de beweeglessen om dingen samen ondernemen of elkaar helpen.
Tip 6: Het belang van een competente begeleider
In het groepsproces is jouw rol van begeleider heel belangrijk. Deelnemers hechten erg aan capabele leiders, juist omdat die weten hoe ze moeten omgaan met een lijf dat niet soepel is, of als bewegen gepaard gaat met pijnklachten. Daardoor gaan deelnemers zich toch fitter en energieker voelen. De leiders spelen ook een belangrijke rol als sociale werkers, met een humaan en invoelend vermogen.
Tip 7: Wees er ook buiten lestijden
Het onderzoek liet ook zien dat gemeenten en organisatoren zich meer bewust moeten zijn dat je voor deze kwetsbare groepen geen goedwillende vrijwilligers moet inzetten in de rol van beweegleider. De beweeglessen moeten niet alleen vakkundig worden voorbereid, je bent als beweegleider ook verantwoordelijk voor de nazorg van deelnemers. Dat zijn taken die allemaal niet via het uurtarief van de les vergoed worden, maar wel vaak een bijkomende belasting zijn.
Tip 8: Help deelnemers de omgeving thuis te beïnvloeden
Als blijkt dat deelnemers problemen hebben om hun thuisfront van het belang van bewegen te overtuigen, help hen dan daarbij. Als het thuisfront de deelnemers steunt en het sporten en bewegen accepteert, dan is een grote belemmering weggenomen.
Onderzoek
Marion Herens (WUR) schreef het proefschrift over “Hoe kun je bewegen bevorderen voor kwetsbare groepen”. Tijdens haar onderzoek heeft zij 270 mensen gevolgd gedurende anderhalf jaar uit 19 beweeggroepen in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Tilburg, Helmond, Hengelo en Enschede. Het betrof merendeels vrouwen en veel oudere migranten. Het verzamelen van die data en de conclusies die daaruit getrokken konden worden, hebben uiteindelijk geleid tot zes artikelen die deel uitmaken van het proefschrift. Dit is een bewerking van één van die artikelen die eerder verschenen in het tijdschrift OudFIT juni nr. 6. OudFIT richt zich middels beleids- en praktijkgerichte artikelen op vakmensen die betrokken zijn bij het stimulering van bewegen voor ouderen. OudFIT is tevens het verenigingsorgaan van de VML-Nederland.
Bekijk hier het Interview met Marion Herens over haar promotieonderzoek over het bevorderen van bewegen bij kwetsbare groepen. Het promotieonderzoek heeft geresulteerd in zes artikelen. Gebleken is onder meer dat door één beweegles per week men niet meer is gaan bewegen. Ook bleken kortere programma’s van bijvoorbeeld twaalf weken minder effectief te zijn in het bevorderen van gezond beweeggedrag, dan programma’s die permanent zijn, zoals bijvoorbeeld MBvO.
Bron: Kenniscentrum Sport
Bij Opleidingen 2000 leer je in de opleiding Bewegingsdeskundige Seniorensport onder meer hoe deze groep het beste kunt bereiken en benaderen en wat effectieve trainingsmethodes zijn voor deze doelgroep.
Bekijk hier de opleidingspagina: https://opleidingen2000.nl/bewegingsdeskundigeseniorensport/
